Ecologisch maaien van bermen
Het Bermbesluit bepaalt dat bermen in buitengebieden enkel op bepaalde momenten van het jaar gemaaid mogen worden. Dit is zo bepaald om de natuur te beschermen. In onze gemeente werd beslist om tijdens de eerste maaibeurt slechts één maaisnede langs de rijweg uit te voeren. Zo krijgen een deel van de bloemen de kans om zaden te verspreiden en kan de fauna migreren naar de niet gemaaide stroken. Bijkomend voordeel is de kostenbesparing en verduurzaming van het beleid. Concreet bepaalt het besluit dat wij slechts na 15 juni de bermen een eerste keer kunnen maaien en waar nodig een tweede maaibeurt na 15 september. Enkele zones zullen echter pas na 15 juli aangepakt worden. Dit omwille van de biologisch (zeer) waardevolle begroeiing in deze bermen, meestal aan de rand van natuurgebieden. De exacte uitvoeringsperiode van iedere maaibeurt kan jaarlijks verschillen, afhankelijk van de weersomstandigheden en beschikbaarheid van de aannemer.
Hoe en waarom duurzaam maaien?
- Voor de verkeersveiligheid wordt de eerste halve meter langs het asfalt altijd gemaaid. Dat blijft zo.
- De rest van de berm maaien we zo min mogelijk. Het ecosysteem met kruiden en insecten kan zich dan ongestoord ontwikkelen. Zo dragen we bij tot de biodiversiteit.
- Door maaisel af te voeren, wordt de bodem verschraald. Hierdoor krijgen meer bijzondere plantensoorten een kans, en de biodiversiteit neemt toe.
- Er wordt gemaaid met een maai-zuigcombinatie. De maai-zuigcombinatie heeft een eco-maaikop die niet vlak boven de grond, maar iets hoger zuigt. Hierdoor worden er minder insecten opgezogen. Bijkomend voordeel is dat zand, noch stenen opgezogen worden en er een zuivere afvalstroom aangeboden kan worden aan verwerkers van maaiafvalstromen om deze duurzaam te verwerken.
- Voor de maaibeurt sturen wij onze reinigingsdienst op pad om het afval te verwijderen. Dit verbetert eveneens de kwaliteit van de afvalstroom.
- Op de grotere grasvelden wordt 'sinusbeheer' gedaan. Dat is maaien in slingers. Er blijft dan ongeveer 15% van de vegetatie staan. In de windluwe plekjes ontstaan dan drogere of vochtige omgevingen waar ieder soort zijn beste plekje kan vinden. Zo ontstaat er dan een grotere diversiteit aan flora en fauna.
Het bermbeheer verschilt per locatie. Op de ene plek moeten kruiden verdwijnen (bijvoorbeeld distels) en op een andere plek staan misschien al bijzondere kruiden.
Inzaaien en aanplanten
- Op sommige plaatsen experimenteren we met inzaaien. Er worden bijvoorbeeld schermbloemigen ingezaaid die de natuurlijke vijand van de bastaardsatijnrups moeten aantrekken. Zoals sluipwespen, gaasvliegen, sommige soorten van het lieveheersbeestje, kevers en roofwantsen.
- Inzaaien van bloemenmengsels doen we in strookjes tussen het gras (met een strokenfrees). De berm hoeft niet eerst omgeploegd te worden.
- In gazonstroken worden bloembollen geplant. We kiezen voor soorten die veel nectar en stuifmeel produceren en dus extra aantrekkelijk zijn voor bijen en overige insecten.
- We gaan vergassing tegen door met een strokenfrees het gras te verwijderen op momenten dat wilde bloemen in zaad staan.
Hoe help je?
Wij hopen vooral dat je er begrip voor hebt dat voortaan niet altijd alles kort gemaaid is. Een bijkomende hulp kan erin bestaan om de verspreiding van het sluikafval tegen te houden, enerzijds door geen afval in de natuur weg te gooien of door ons te helpen het afval te ruimen. De mensen van het containerpark stellen het nodige materiaal ter beschikking om een handje te helpen.
Wat beheert de gemeente zelf?
De bermen langs landbouwwegen. Hiervoor werd een externe aannemer aangesteld.
Concreet: deze worden ecologisch beheerd, d.w.z. ze worden 1 à 2 keer per jaar gemaaid, waarbij het gemaaide materiaal afgevoerd wordt, zodat de bodem armer wordt aan voedingsstoffen. Dit geeft bloemen meer kans om zich te vestigen en te blijven bloeien. Het is wettelijk bepaald dat de eerste maaibeurt na 15 juni mag plaats vinden, de tweede na 15 september. Als een zone twee keer gemaaid wordt, zal de eerste maaibeurt steeds een 'veiligheidsbeurt' zijn, ttz er wordt slechts 1 maaibreedte gemaaid. De zones die slechts 1 keer gemaaid worden, zijn zones met flora die laat in bloei komen. Deze zones zijn vastgelegd in samenspraak met het ANB.
Er zijn dus 2 zones langs landbouwwegen:
- zones die 2 keer gemaaid worden (na 15 juli).
- 2 zones die 1 keer gemaaid worden (na 15 juli).
- Deze zones worden aangeduid met een rode omranding
- Deze zones worden aangeduid met een blauwe omranding
In de weken na het maaien kan de vegetatie er tijdelijk wat kaler uitzien, maar al snel komt de bloei opnieuw op gang en keren ook de insecten terug.